Köken dil öğretimi

Özet

*Bu sayfayı Almanca / İngilizce / Yunanca ... dillerinde de bulabilirsiniz.*

Ana dilin öğretilmesi Almanya'da onlarca yıldır var olan bir uygulamadır. Misafir işçilerin Almanya'ya gelmeye başladığı 1950'li yıllardan 1973'teki işçi alımının durdurulmasına kadar geçen sürede, o zamanki yabancı öğrenciler için her bir federal eyalette hızlı bir şekilde anadil ek dersi (MEU) düzenlenmiştir. Misafir işçilerin çalışma ve oturma izinlerinin süresi sınırlıydı, bu nedenle MEU, çocukları sorunsuz bir şekilde okula devam edebilecekleri anavatanlarına dönüşlerine hazırlamayı amaçlıyordu.

Aradan onlarca yıl geçti ve eski misafir işçilerin üçüncü ve dördüncü nesilleri şu anda Almanya'da yaşıyor. Bu insanların çoğu artık Almanya'da daimi oturma iznine sahip ve/veya AB vatandaşı. Ancak köken dil öğretimi sadece bu grupla sınırlı değil. Örneğin savaş bölgelerinden ya da ekonomik olarak daha zayıf ülkelerden gelen ve sadece burada yaşamak isteyen başka insanlar da bugün Almanya'ya geliyor. Onların çocukları da köken dil öğretimine devam ediyor.

Köken dil öğretimi

Kim?

Ana dil öğretimi öncelikle ailesinde Almanca'nın yanı sıra başka bir dilin de konuşulduğu göç geçmişine sahip çocuklara yöneliktir.

Nedir bu?

Birkaç yıl öncesine kadar "anadil öğretimi" olarak adlandırılırken, günümüzde resmi olarak "köken dil öğretimi" olarak adlandırılmaktadır.
Köken dil öğretimin odak noktası, öncelikle temel dil edinimi ve kısmen okulun konu alanında da pratik yapmaktır. Ayrıca, yazılı dilin edinimi de amaçlanmaktadır (ancak genellikle sadece ileri sınıflarda).

Nasıl?

Köken dil öğretimi Almanya'da 3 şekilde gerçekleşmektedir.

  • Okul temelli köken dil öğretimi (federal devlet tarafından organize edilir)
  • Konsolosluk dersleri (ilgili konsolosluk tarafından düzenlenir)
  • Özel ders (dernekler/gruplar tarafından ücretli veya kısmen ücretsiz).

Okul temelli köken dil öğretimi genellikle öğleden sonra veya ek bir derstir, ancak zaman çizelgesine de entegre edilebilir.

Nerde?

Tüm federal eyaletlerde köken dil öğretimi tüm biçimlerin de yoktur. Özel ders hemen hemen her yerde bulunabilir. Örneğin Bayern ve Badem Würtenberg'de sadece resmi konsolosluk eğitimi veriliyor. Doğu eyaletlerinin çoğunda sadece okul temelli köken dil öğretimi vardır. 
Kuzey Ren-Vestfalya'de köken dil öğretimi şu anda muhtemelen en gelişmiş olanıdır ve 29 dilde sunulmaktadır (toplamda, ülke çapında değil).

Neden?

Geçmişte (1960'lardan itibaren) köken dil öğretimi, göçmen işçilerin ve çocuklarının evlerine dönmelerini kolaylaştırmak düşüncesiyle uygulamaya konmuştur.

 

§ 2 para. 10 Okul Yasası

Halihazırda Kuzey Ren-Vestfalya Eğitim Bakanlığı köken dil öğretimini şu şekilde gerekçelendirmektedir:

"Okul, anadili Almanca olmayan öğrencilere Almanca öğrenme fırsatı sunarak bu öğrencilerin entegrasyonunu teşvik etmektedir. Bunu yaparken de bu öğrencilerin etnik, kültürel ve dilsel kimliklerine (anadillerine) saygı göstermekte ve onları desteklemektedir".

§ 10 (1) Katılım ve Entegrasyon Yasası

Halihazırda Kuzey Ren-Vestfalya Eğitim Bakanlığı köken dil öğretimini şu şekilde gerekçelendirmektedir:

"Eyalet, çok dilliliği Kuzey Ren-Vestfalya'nın kültürel, bilimsel ve ekonomik gelişimi ve bu yasa çerçevesinde eğitimde fırsat eşitliğinin teşvik edilmesi için önemli bir potansiyel olarak kabul eder."